We mogen onze prachtige polder met een t schrijven. De appel-perensap in Polak’s Tuinderij stamt grotendeels van fruitbomen uit de tijd dat dit gebied op papier nog Albrantswaard heette.
De oprichter van Polak’s Tuinderij, opa Dirk Polak, bracht in de jaren 30 zijn groenten naar de veiling in Rotterdam-Zuid. Voordat hij daar met paard en wagen heen ging, reed hij eerst langs de Albrandswaardseweg, 300 à 400 meter verderop in Poortugaal. Het fruit uit de toenmalige boomgaard nam hij tegelijkertijd mee.
Toeval of niet, mijn neef Dirk van der Ent heeft enkele jaren geleden dat landgoed, Heerlijkheid Albrantswaard, betrokken. Dirk en ik zijn allebei vernoemd naar onze opa. Zijn moeder is de oudere zus van mijn vader. Tante Johanna is 92, woont nog zelfstandig, sterker: ze rijdt nog auto.
Nog ouder dan tante Johanna is de perengaard op het landgoed van mijn neef, of beter gezegd de restanten van de perengaard. Achter een van die bomen schuilt een bijzonder verhaal. Wat ooit een perenboom was, is nu een walnotenboom. Vermoedelijk heeft een vogel op die plek een walnoot laten vallen. Die ene walnoot is uitgegroeid tot een boom en die boom heeft de perenboom verdrongen. De wonderen der natuur.
Rond 1900 werden er op dit landgoed hoogstam perenbomen aangeplant. Door die hoogstam perenbomen konden de koeien blijven grazen in het weiland. De perenbomen, sommige reiken 15 meter hoog, boden volop schaduw voor het rund. De koeien zijn er niet meer, van de circa honderd perenbomen staat ongeveer een kwart nog fier overeind.
Mijn neef is geen tuinder van origine, dat weet iedereen in de regio. En ver daarbuiten. Hij was een grote speler in Nederland op het gebied van transport en logistiek en internationale verhuizingen. Maar als je het hebt, laat je al dat (onbespoten) fruit natuurlijk niet vergaan. Hij is gaan plukken, aanvankelijk op de ladder, nu met een hoogwerker. Met een verbluffend resultaat.
Van de oogst maakt zijn vrouw geweldige taarten en jams en drinken zijn zes kleinkinderen liters sap. Je wilt alleen niet elke dag peer eten, dus besloot Dirk een tiental appelbomen aan te planten, van drie verschillende rassen: Elstar, Schone van Boskoop en Alkmene. Of eigenlijk vier, maar de Lombarts gaan niet mee in het sap. De peren zijn overigens van het ras Bonne Louise d'Avranches, een heel oud Frans ras dat in Nederland nauwelijks meer wordt geteeld. Als je deze peer vroeg plukt, kun je hem gebruiken als stoofpeer. Als je hem later oogst, is het een heerlijke handpeer.
Het persen doet hij niet zelf, dat gebeurt bij Hofstede Lust & Last in Sommelsdijk. Daar worden de appels en peren met schil en al op 90 graden gestookt, net niet aan de kook gebracht, geperst en zonder toevoegingen vacuüm getrokken. 100 procent puur sap.
Dirk heeft nu het stadium bereikt dat hij te veel sap heeft voor eigen gebruik. Voor het eerst in de familiegeschiedenis hebben we appel-perensap van eigen bodem. Wil je de vraag beantwoord hebben, hoe de Albrandswaard smaakt? Wees dan snel want voorraad is beperkt.
Dirk-Jan Polak